Stanisław z Główczyna h. Lubicz (zm. 1455/6), kantor płocki.
Pisał się z Główczyna, wsi położonej w pow. wyszogrodzkim i należał do rodu Łubów. Był synem Męcimira. Jego braćmi byli: kanonik kruszwicki i pleban w Radziwiu Mikołaj, Urban ze Zbarza, Piotr oraz Wawrzyniec, dziedzice Główczyna.
S. posiadał wykształcenie uniwersyteckie, bowiem od r. 1426 był określany w dokumentach papieskich jako bakałarz sztuk wyzwolonych. Będąc duchownym, w l. 1426–9 toczył spór o objęcie kościoła parafialnego w Radziwiu. Kościół ten stanowił jego pierwsze beneficjum, które najpewniej objął na krótko przed r. 1426, jednak wkrótce je utracił z powodu nieprzyjęcia wyższych święceń. Dn. 11 I t.r. otrzymał natomiast prowizję na archidiakonat łęczycki oraz kanonię kurzelowską, wakujące po Tomaszu z Lelowa. Najpóźniej od r. 1429 był S. domownikiem Jordana, kard. tytułu św. Sabiny i bp. Albano. Dzięki jego wstawiennictwu 4 VI 1431 uzyskał prowizję na kanonię włocławską, zajmowaną w tym czasie przez Pomiana Jałbrzyka, syna Chebdy z Rożdżałów. Już 27 VIII t.r. złożył S. zobowiązanie annatowe, z którego wiadomo, że wartość tego beneficjum była oszacowana na 6 grzywien srebra. W dokumencie papieża Eugeniusza IV przyznającym parafię św. Marii Magdaleny w Pułtusku, wakującą po śmierci Bariona z Sulnikowa, nazwano wprawdzie S-a kanonikiem włocławskim, lecz zapewne nie zdołał objąć tej kanonii i 15 VII 1432, już jako pleban pułtuski, zwrócił się z supliką o inną kanonię włocławską, wakującą po rezygnacji Klemensa, syna Stanisława z Nawojowej, a także o altarię św. Marty w katedrze krakowskiej, po rezygnacji Imbrama, syna Mikołaja ze Strzelc. Dn. 26 III r.n. czynił S. starania o objęcie innej altarii w katedrze krakowskiej, tym razem p. wezw. św. Małgorzaty, deklarując gotowość zwolnienia altarii św. Marty. Jednak 27 IV 1433 złożył zobowiązanie annatowe za kanonię włocławską i altarię św. Marty, których dochód został wtedy określony na 16 grzywien. Dokument papieża z 20 XII 1435 potwierdził posiadanie przez S-a kanonii włocławskiej, parafii pułtuskiej oraz prowadzenie sporu o altarię św. Marty. W r.n. S. zaniechał tego sporu.
Z supliki kard. Jordana z 10 XI 1437 wynikałoby, że S. w tym czasie zmarł. Jest to jednak błędna informacja, bowiem od sierpnia 1436 do stycznia 1441 S. występuje regularnie w metryce kapit. katedralnej włocławskiej z tytułem kanonika włocławskiego. Kanonię płocką otrzymał przed 26 VI 1435, kiedy wystąpił z tym tytułem, przekazując w imieniu Jana z Koskowa annaty z kanonii i prebendy kruszwickiej. Dn. 16 X 1442 wraz z braćmi: Mikołajem, Piotrem i Wawrzyńcem, S. jako kanonik płocki kupił od swego brata Urbana ze Zbarza część w Ojrzeniu. Regularnie uczestniczył w posiedzeniach kapit. płockiej. Dn. 8 I r.n. czynił starania o uzyskanie wsi prestymonialnej Uniejewo w ziemi dobrzyńskiej, zarzucając konkurentowi do jej objęcia, kanonikowi Tomaszowi, nieprzestrzeganie obowiązku rezydencji przy katedrze płockiej w okresie obowiązujących trzech miesięcy. Spór załatwiono polubownie na kolejnym posiedzeniu kapituły 9 IX t.r.; doszło wówczas do zamiany wsi między S-em a Tomaszem – ten ostatni przekazał mu Uniejewo w zamian za wieś Popowino. Z kolei 3 II 1445 kapit. płocka zatwierdziła S-owi nadanie dziesięciny w Ponikwi, leżącej w ziemi nurskiej (tam, gdzie miał dobra ojcowskie), przez bp. płockiego Pawła Giżyckiego. W l. 1439–45, z krótkimi przerwami, toczył S. spór o kantorię płocką ze Stanisławem z Bramek; objął ją dopiero po śmierci konkurenta między 9 XII 1445 a 21 IV r.n. Po raz pierwszy z tytułem kantora płockiego wystąpił na dokumencie z 21 IV 1446 zawierającym wyrok w sporze między wikariuszami katedry płockiej a pisarzem ziemskim płockim Raciborem z Golejewa oraz mieszczanami płockimi. S. był jednym z czterech członków kapit. płockiej, którzy byli przeciwni nadaniu prepozytury płockiej Strogomirowi ze Zdziaru h. Gozdawa; wskazuje na to protokół z posiedzenia kapituły z 30 IV t.r. Jako kantor płocki S. poświadczał sprzedaż wójtostwa w Krościnie, wsi należącej do biskupa płockiego (17 III 1448). Dn. 17 VII 1455, będąc domownikiem kard. tytułu św. św. Jana i Pawła, Latina de Ursinis, zwrócił się o nadanie mu kanonii krakowskiej po śmierci Przedwoja z Grądów. Toczył wówczas spór o kanonię gnieźnieńską z Michałem Bardzkim. S. zmarł między 17 VII 1455 a 23 VI 1456, kiedy to prowizję na kanonię gnieźnieńską otrzymał Paweł de Legendorff (z Mgowa) w diec. chełmińskiej, pisarz i domownik papieża Kaliksta III.
Radzimiński, Prałaci i kanonicy, I 134–6; Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., II (Chełmonie); – Gąsiorowski A., Kanonicy włocławscy w najstarszej metryce kapitulnej (1435–1500), w: Duchowieństwo kapitulne w Polsce średniowiecznej i wczesnonowożytnej. Studia nad pochodzeniem i funkcjonowaniem elity kościelnej, Red. A. Radzimiński, Tor. 2000 s. 24–5, 46; – Acta capitulorum Crac., nr 324, 366; Annatae e Regno Poloniae saeculi XV (1421–1503), Ed. M. D. Kowalski, w: Mon. Pol. Vat., Kr. 2002 X; Bull. Pol., IV–VI; Cod. Pol., II nr 389; Elementa ad fontium editiones, Vol. 1 nr 379; Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI w., Wyd. A. Wolff, Kr. 1937 nr 116; Mon. Pol. Hist., V 460; Zbiór dok. m. Płocka, I nr 143; – AGAD: Metryka Kor., t. 3 k. 279, dok. perg., nr 6570, 6580; Arch. Diec. w Płocku: Acta episcopalia, t. 1 k. 5v, 36v, dok. perg. nr 280, Wypisy W. Makowskiego z akt kapit. płockiej z l. 1437–45, nr 131, 178, 249.
Andrzej Radzimiński